专家解读丨构建困境儿童心理健康关爱服务体系的时代意义
<div class="wx_rich_media_content" id="jsWxContainer"><section style="text-align: center;"><a class="weapp_image_link js_weapp_entry" data-miniprogram-type="image" data-miniprogram-appid="wx303a2b343a24d9f1" data-miniprogram-path="pages/home/index" data-miniprogram-nickname="中国儿童福利" data-miniprogram-servicetype="0" data-miniprogram-applink="" data-miniprogram-imageurl="https://mmbiz.qpic.cn/mmbiz_jpg/N4BCZYHUKqsicicO37NYGgj7CMU8og7bnsWvNiaC3umMIgIibzS1MOEMj8yLGq1nicgMXpvTrQJcefRth4wLhnQQoIg/640?wx_fmt=webp&from=appmsg"></a></section><section data-role="outer" label="edit by 135editor" data-pm-slice="0 0 []"><section data-role="title" data-tools="135编辑器" data-id="123582" data-pm-slice="0 0 []" style="height: 0px;"><span leaf=""><br></span></section><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span leaf="">近年来,儿童心理健康问题逐步成为影响我国未成年人早期发展与健康成长的难点痛点。作为因家庭贫困、自身残疾、家庭监护缺失或不当等原因而产生的困境儿童,由于其在心理健康领域所面对的童年逆境普遍更加集中、家庭支持普遍更加羸弱、情绪纾解途径普遍更加局限,因此其罹患心理健康病症的风险被认为比同龄人更高,这决定了有效建立该类群体的心理健康关爱服务体系在新时期具有重要意义。</span></span></p><section data-role="title" data-tools="135编辑器" data-id="122446"><section style="margin: 10px auto;display: flex;justify-content: center;"><section style="width: 45px;box-sizing:border-box;" nodeleaf=""><span class="wxart_image" wx-style="display:inline-block;width: 100%;display: block;vertical-align:baseline;box-sizing:border-box;max-width:100% !important;"></span></section></section></section><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span leaf="">近期由国务院颁布的<a class="normal_text_link" target="_blank" href="https://mp.weixin.qq.com/s?__biz=MjM5NDM4MjM4OA==&mid=2650394433&idx=1&sn=90cbed3c884d3cd135b017114a696bbe&scene=21#wechat_redirect" textvalue="《国务院办公厅关于进一步加强困境儿童福利保障工作的意见》" data-itemshowtype="0" linktype="text" data-linktype="2">《国务院办公厅关于进一步加强困境儿童福利保障工作的意见》</a>(以下简称《意见》)直面困境儿童心理健康问题,积极推动困境儿童基本生活保障从物质保障向精神关爱转变,对如何构建心理健康关爱服务体系进行了深入、系统的规范,体现了党中央、国务院对困境儿童群体的关心关爱,对困境儿童福利保障工作的高度重视。整体上看,《意见》在五个方面具有重要的时代意义:</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">第一,《意见》将困境儿童的心理健康作为最重要的政策议题。</span></strong></span><span leaf="">《意见》明确将心理健康关爱服务体系与基本生活保障体系、医疗康复服务体系、基本公共教育服务体系、人身安全保护体系、法定监护责任体系作为困境儿童最为重要的六个支撑体系,实现了从困境儿童物质保障向“物质+服务”多元保障、从生存权保障向多元权利保障格局的理念转变,体现出国家持续关注特定儿童心理健康困境并将其视为最重要的儿童发展权的前瞻性布局。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">第二,《意见》构建了“预防—早期介入—响应”的全过程防护链。</span></strong></span><span leaf="">《意见》通过加强教育宣传、开展监测评估、提供转诊帮扶的系列性规定,形成了从“早期压力源控制”到“中期监测干预”再到“后期医疗诊疗”的环环相扣的防护举措,在政策上形成了基于差异化心理健康问题的分级分类处置规则,这对高效防治各种类型、强度、危害程度的心理健康问题提供了井然有序的实践分流依据。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">第三,《意见》利用儿童福利改革的成果来全面提升儿童服务的专业性。</span></strong></span><span leaf="">《意见》依托基层机构与基层从业者来开展专业服务,将困境儿童心理健康服务嵌入到了主动发现、强制报告、入户走访、监护评估、案件转介等既有未成年人保护体系中,并利用院外服务人员专业能力强的特点来开展颗粒度更高、聚焦度更好、针对性更强的心理健康服务。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">第四,《意见》打造了更具韧性及持久性的生态系统网络。</span></strong></span><span leaf="">《意见》积极整合了民政、卫生健康、教育等部门资源,链接了困境儿童所在学校、医院、社区、机构等专业资源,在困境儿童家庭外围创建了中微观要素为主的生态支持系统,在有效减少童年逆境的基础上有力提升了社区抗逆力与社会支持力度,通过打造“五社联动”机制从根本上解决了困境儿童家庭情绪纾解乏力的问题。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">最后,《意见》还为心理健康关爱服务体系提供了坚强有力的要素保障。</span></strong></span><span leaf="">《意见》积极关注我国基层基础服务能力、法规制度与信息系统建设以及社会力量引导,着力通过基层阵地建设和基层儿童工作者激励保障举措来贯通儿童福利服务递送的“最后一公里”,通过完善困境儿童精准监测摸排机制和部门信息共享来实现高危心理问题儿童的精准识别、动态监测和妥善帮扶,通过孵化培育市场主体、公益慈善团体、社会组织来激发第三次分配力量的融合参与,从而为困境儿童心理关爱服务体系的落地形成了合力。</span></span></p><section data-role="title" data-tools="135编辑器" data-id="122446"><section style="margin: 10px auto;display: flex;justify-content: center;"><section style="width: 45px;box-sizing:border-box;" nodeleaf=""><span class="wxart_image" wx-style="display:inline-block;width: 100%;display: block;vertical-align:baseline;box-sizing:border-box;max-width:100% !important;"></span></section></section></section><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span leaf="">整体来看,《意见》为我国新时期全面构建困境儿童心理健康关爱服务体系作出了原则性、系统性规定,为各级政府妥善开展困境儿童心理健康关爱服务或处置典型心理健康案例提供了明确的目标方向与政策依据。在政策落实进程中,各地应当重点开展如下四项工作:</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">首先</span></strong></span><span leaf=""><span textstyle="">要深入领会《意见》颁布的初心使命以及当前困境儿童心理健康关爱服务体系急需构建的现实境况,</span>利用政策培训来统一共识、加深理解,避免相关领域的干部出现畏难或推诿情绪。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">其次</span></strong></span><span leaf=""><span textstyle="">要重点做实做好基层未保中心的建设,</span>利用基层未保中心来牵头协调各类公共部门并搭建“县域未保中心-乡(镇)未保站-村(居)‘儿童之家’”的纵向服务阵地,基层未保中心应当及时开展困境儿童心理健康关爱服务的政策宣讲、业务培训与案例分享。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">再次</span></strong></span><span leaf=""><span textstyle="">要开展基层儿童从业者的任务分流和人才储备,</span>对于专业度较低的预防环节应当积极通过教师、儿童主任实施以发现报告为主的任务,对于专业度较高的早期介入与响应环节则应以医疗康复或儿童福利机构内专业服务人员提供的个案管理为主,在政策上要着力强化基层未保机构、儿童福利机构的人才招募与专业能力建设。</span></span></p><p style="text-align: justify; line-height: 2em; margin-bottom: 24px;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;"><span textstyle=""><strong><span leaf="">最后</span></strong></span><span leaf=""><span textstyle="">要重视心理健康关爱服务的标准化建设,</span>省市级政府以服务清单和服务流程建设为主,县级政府以服务细则与服务工具建设为主,尤其是在入户走访、强制报告、案件转介、临时监护、监护评估等关键环节要细化对困境儿童心理健康问题识别、准确认定的测评工具开发。</span></span></p><p><span leaf="">(作者:万国威 系华东师范大学社会发展学院教授、博士生导师,民政部专家咨询委员会委员,财政部首届社会保障专家库成员)</span></p><p style="text-align: justify; line-height: 1.5em;"><span style="color: rgb(0, 0, 0);letter-spacing: 1.5px;font-size: 16px;"><span leaf=""><br></span></span></p><h1 style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; margin-bottom: 14px; font-weight: 500; font-size: 22px; line-height: 1.4; color: rgba(0, 0, 0, 0.9); font-family: "PingFang SC", system-ui, -apple-system, BlinkMacSystemFont, Arial, sans-serif; letter-spacing: 0.544px;" data-pm-slice="0 0 []"><span leaf=""><span textstyle="" style="font-size: 17px;">原标题:专家解读④丨构建困境儿童心理健康关爱服务体系的时代意义</span></span></h1><section><p><span leaf=""><br></span></p><section style="text-align: justify;"><section data-role="paragraph" style="margin-bottom: 24px; outline: 0px; max-width: 100%; color: rgb(34, 34, 34); font-size: 17px; letter-spacing: 0.544px; text-align: center; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont, Arial, sans-serif; box-sizing: border-box !important;"><section style="outline: 0px; max-width: 100%; box-sizing: border-box;"><section data-brushtype="text" data-width="100%" hm_fix="256:391" style="outline: 0px; max-width: 100%; width: 100%; font-size: 16px; color: rgb(114, 114, 114); letter-spacing: 2px; box-sizing: border-box;"><section data-role="splitline" data-tools="135编辑器" data-id="150094"><section style="margin: 10px auto;"><section style="display: flex;align-items: center;"><section style="width: 50%;box-sizing:border-box;max-width:50% !important;" data-width="50%"><svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 322 6" style="display: block;"><g data-name="图层 2"><g data-name="图层 1"><polygon points="81.21 0 70.54 0 68.25 6 78.91 6 81.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="113.21 0 102.54 0 100.25 6 110.91 6 113.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="97.21 0 86.54 0 84.25 6 94.91 6 97.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="129.21 0 118.54 0 116.25 6 126.91 6 129.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="309.25 6 322 6 321.95 0 311.54 0 309.25 6" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="49.21 0 38.54 0 36.24 6 46.91 6 49.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="161.21 0 150.54 0 148.25 6 158.91 6 161.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="20.25 6 30.91 6 33.21 0 22.54 0 20.25 6" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="65.21 0 54.54 0 52.24 6 62.91 6 65.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="145.21 0 134.54 0 132.25 6 142.91 6 145.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="290.21 0 279.54 0 277.25 6 287.91 6 290.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="258.21 0 247.54 0 245.25 6 255.91 6 258.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="274.21 0 263.54 0 261.25 6 271.91 6 274.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="17.21 0 5.04 0 0 6 14.91 6 17.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="306.21 0 295.54 0 293.25 6 303.91 6 306.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="242.21 0 231.54 0 229.25 6 239.91 6 242.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="194.21 0 183.54 0 181.25 6 191.91 6 194.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="210.21 0 199.54 0 197.25 6 207.91 6 210.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="226.21 0 215.54 0 213.25 6 223.91 6 226.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="178.21 0 166.54 0 164.25 6 175.91 6 178.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon></g></g></svg></section><section style="flex-shrink: 0;display: flex;align-items: center;"><section style="flex-shrink: 0;"><section style="width: 5px;height: 10px;background-color: #f75820;box-sizing:border-box;transform: skew(-20deg);-webkit-transform: skew(-20deg);-moz-transform: skew(-20deg);-o-transform: skew(-20deg);"><span leaf=""><br></span></section></section><section style="width: 21px; margin-right: 3px; margin-left: 3px; box-sizing: border-box; height: 0px;"><span leaf=""><br></span></section><section style="flex-shrink: 0;"><section style="width: 5px;height: 10px;background-color: #f75820;box-sizing:border-box;transform: skew(-20deg);-webkit-transform: skew(-20deg);-moz-transform: skew(-20deg);-o-transform: skew(-20deg);"><span leaf=""><br></span></section></section></section><section style="width: 50%;box-sizing:border-box;max-width:50% !important;" data-width="50%"><svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 322 6" style="display: block;"><g data-name="图层 2"><g data-name="图层 1"><polygon points="81.21 0 70.54 0 68.25 6 78.91 6 81.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="113.21 0 102.54 0 100.25 6 110.91 6 113.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="97.21 0 86.54 0 84.25 6 94.91 6 97.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="129.21 0 118.54 0 116.25 6 126.91 6 129.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="309.25 6 322 6 321.95 0 311.54 0 309.25 6" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="49.21 0 38.54 0 36.24 6 46.91 6 49.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="161.21 0 150.54 0 148.25 6 158.91 6 161.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="20.25 6 30.91 6 33.21 0 22.54 0 20.25 6" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="65.21 0 54.54 0 52.24 6 62.91 6 65.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="145.21 0 134.54 0 132.25 6 142.91 6 145.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="290.21 0 279.54 0 277.25 6 287.91 6 290.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="258.21 0 247.54 0 245.25 6 255.91 6 258.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="274.21 0 263.54 0 261.25 6 271.91 6 274.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="17.21 0 5.04 0 0 6 14.91 6 17.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="306.21 0 295.54 0 293.25 6 303.91 6 306.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="242.21 0 231.54 0 229.25 6 239.91 6 242.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="194.21 0 183.54 0 181.25 6 191.91 6 194.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="210.21 0 199.54 0 197.25 6 207.91 6 210.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="226.21 0 215.54 0 213.25 6 223.91 6 226.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon><polygon points="178.21 0 166.54 0 164.25 6 175.91 6 178.21 0" style="fill:#facb4d;fill-rule:evenodd;"></polygon></g></g></svg></section></section></section></section></section></section></section></section></section><section data-role="paragraph"><p style="text-align: justify; max-inline-size: 100%; clear: both; min-height: 1em; cursor: text; color: rgb(51, 51, 51); font-size: 17px; caret-color: rgb(255, 0, 0); font-family: mp-quote, -apple-system-font, BlinkMacSystemFont, Arial, sans-serif; box-sizing: border-box !important;"><span leaf=""><br></span></p><p><span style="color: rgb(127, 127, 127);"><span leaf="">来源:《中国社会报》2025年7月16日</span></span></p><p><br></p></section></section><p style="display: none;"><mp-style-type data-value="3"></mp-style-type></p></div><p></p>
页:
[1]